Një sëmundje e përgjithshme, e cila zakonisht shoqërohet me dhimbje koke, lodhje, humbje të oreksit, dhimbje të barkut dhe nganjëherë të vjella, madje edhe shumë intensive. Këto janë simptomat e acetonit ose ketozës, një çrregullim metabolik që ndodh kur trupi nuk ka sheqer për të djegur që të prodhojë energji dhe fillon të djegë yndyrë.

Çrregullimi i quajtur aceton merr emrin e tij nga një përbërje kimike, me të njëjtin emër, që i takon grupit të ketoneve. Këto substanca zakonisht prodhohen nga trupi në kushte të veçanta në të cilat sheqernat, të cilat janë burimet kryesore të energjisë, janë të pakta, kështu që yndyra digjet në vendin e tyre.

Adima Lamborghini, pediatre e shquar italiane ka rrëfyer:

Deri diku ky proces nuk është problematik. Tek foshnjat, për shembull, është një proces normal fiziologjik, sepse qumështi që ata konsumojnë është më i pasur në yndyra sesa në sheqer. Por nëse ketonet, dhe acetoni në veçanti, prodhohen në sasi të tepërt, fillon të shfaqë një gjendje të keqe.

Pse shfaqet acetoni tek fëmijët?

Sepse tek fëmijët organet në të cilat ruhen sheqernat, pra mëlçia dhe muskujt, kanë kapacitet të kufizuar të magazinimit në krahasim me ato të të rriturve. Pra një sasi e vogël është e mjaftueshme dhe ka raste që brenda një nate rezervat të mbarojnë.

Cilat janë simptomat karakteristike?

Simptoma më e zakonshme, dhe në rastet më të buta mund të jetë e vetmja, është një erë karakteristike e frymëmarrjes së fëmijës, e cila duket si aroma e frutave që fillojnë të prishen. Është një erë që vjen pikërisht nga akumulimi i tepërt i acetonit.

“Simptoma të tjera janë dhimbje koke, dhimbje barku, lodhje, humbje e oreksit dhe vjellje”, shpjegon pediatrja. Vjellja gjithashtu mund të jetë shumë intensive, e papërmbajtshme dhe mund të shkaktojë dehidratim.

Cilat janë faktorët që shkaktojnë këtë çrregullim metabolik?

“Të gjitha ato rrethana që mund të shkaktojnë mungesë sheqeri”, thotë Lamborghini. “Ndonjëherë siç u tha më lart mjafton një natë që në mëngjes ata të kenë pak aceton e cila më pas shoqërohet me humbje të lehtë të oreksit. Shpesh fëmija refuzon mëngjesin, i cili do ta ndihmonte.

Herë të tjera, mungesa e sheqernave varet nga një shpenzim i madh i energjisë, për shembull në rast të levizjeve fizike të zgjatura, ose në rast ethesh, të cilat në këtë rast janë një shkak dhe jo pasojë e acetonit. Edhe vjellja e përsëritur, siç ndodh gjatë gastroenteritit, mund të jetë shkak për acetonin, sepse bën të pamundur marrjen e sheqernave të reja, duke e detyruar trupin të përdorë yndyrnat.

Kështu, të vjella mund të jenë edhe një shkak dhe pasojë e acetonit, në një rreth vicioz që duhet ndërprerë, që fëmija të mos humbasë shumë lëngje.

Dhe përsëri, ky çrregullim mund të ndodhë nëse fëmija ka një dietë shumë të çrregullt, shumë të pasur me yndyrë (produkte të qumështit, mish yndyror, të skuqura, çokollatë) dhe shumë pak karbohidrate komplekse, si brumrat dhe buka. Së fundi, acetoni mund të jetë një manifestim i diabetit ose sëmundjeve metabolike të lindura.

Si bëhet diagnoza e acetonit?

Diagnoza është shumë e thjeshtë: nëse tashmë era frymës është një tregues shumë i mirë, për konfirmim vetëm një analizë e urinës mund të kryhet në shtëpi, me shirita që gjenden në farmaci.

Si të veproni?

Në rastin e acetonit të butë që shkaktohet pas natës, gjëja e parë që duhet të bëni është të ndryshoni dietën e fëmijës, ndoshta shumë të pasur me yndyra dhe sheqerna të thjeshta, të cilat menjëherë japin efektin e tyre. Veçanërisht në mbrëmje, dhe sidomos para se të flejë fëmija, është më mirë të shmangni produktet e pasura, si përhapjet klasike të kakaos, të cilat janë vetëm një koncentrat i yndyrave dhe i sheqernave. Nëse kriza e acetonit është më e fortë, qëllimi është ta ndalojë atë sa më shpejt që të jetë e mundur, për të shmangur që trupat e tepërt të ketonit të rriten në mënyrë dramatike.

Lexo edhe: Nje semundje e rrezikshme qe prek femijet, gjashtw shenjat pwr ta dalluar

Sorry, there are no polls available at the moment.