Autizmi është një çrregullim neurobiologjik që shkakton një sindromë të sjelljes karakterizuar nga vështirësi në ndërveprimin shoqëror, qëndrime stereotipike dhe të përsëritura, probleme në kapjen e emocioneve të të tjerëve dhe vështirësi në menaxhimin e tyre. Shumë teori janë avancuar për të shpjeguar origjinën e tij, nga afektive te neurobiologjike, nga sjellja te ajo mjedisore.

Aktualisht nuk ka asnjë mënyrë për të parandaluar çrregullimin dhe nuk ka as një kurë të duhur në dispozicion. Sidoqoftë, është e mundur që ta menaxhoni autizmin në mënyrë më efektive dhe ta sillni fëmijën në një përmirësim të dukshëm nëse shenjat diagnostikohen në moshë të hershme. Për prindërit është e dhimbshme të pranojnë se fëmija i tyre ka një problem, por duke u përballur me autizmin në vitet e para të jetës, gjithashtu kapja e sinjaleve “të parëndësishme” do të thotë t’i garantosh atij një integrim më të mirë në jetën shoqërore, një zhvillim korrekt njohës dhe gjuhësor, një zvogëlim të simptomave dhe komunikim adekuat me mjedisin përreth.

Çfarë duhet t’i kushtojë vëmendje prindi

Disa shenja të hershme të autizmit mund të identifikohen tashmë në vitet e para të jetës dhe në këtë roli i prindërve, edukatorëve dhe atyre që në përgjithësi kalojnë shumë orë në ditë me fëmijën, është thelbësor. Në moshën një vjeç, për shembull, një fëmijë që ka një shikim të shpejtë, që ka tendencë të shmangë kontaktin fizik, i cili nuk pëlqen të angazhohet, i cili nuk ka një buzëqeshje “shoqërore”, që zgjohet nga kontakti me njerëzit, mund të ketë autizëm. Në moshën dy vjeçare, nuk duhet të injoroni sinjale të tilla si prirja për të qëndruar vetëm, mos përgjigjja nëse e thërrisni, mungesën e gjesteve për t’ju thirrur dhe për të komunikuar. Këto dyshime duhet të ndahen me pediatrin, i cili mund të hetojë më tej dhe ndoshta të sugjerojë një konsultë me një specialist.

Trajtimet e mundshme

Nuk ka shërim të vërtetë, por është e mundur të trajtoni autizmin në mënyra të ndryshme për t’i lejuar fëmijës një ndihmë të mirë të ndërveprimit emocional, gjuhësor dhe social. Ju, për shembull, mund të përdorni lojëra për të rritur ndjeshmërinë dhe aftësinë për të komunikuar emocionet e dikujt, gradualisht duke u bërë më të aftë për të perceptuar ato të të tjerëve. Ndërhyrja njohëse-sjellëse është gjithashtu e rëndësishme, padyshim që është e përshtatshme për moshën e fëmijës për ta mësuar atë të menaxhojë emocionet dhe sjelljen në situata që i shkaktojnë atij shqetësime. Psikomotriciteti ndihmon për të rritur ndërgjegjësimin për fizikun e dikujt, gjithashtu për një marrëdhënie të mirë me të tjerët. Qëllimi është të stimulojë pavarësinë dhe të përmirësojë aftësitë emocionale dhe njohëse.

Nuk ka ilaçe për autizmin, por Instituti Evropian i Onkologjisë në Milano zbuloi se frenuesit e enzimave histone deacetylase, ilaçe të përdorura fillimisht kundër kancerit, mund të luftojnë efektet e ndryshimeve gjenetike përgjegjëse për një formë të veçantë të autizmit serioz.

Lexo edhe: Një zbulim i rëndësishëm gjenetik për autizmin