Dhёmbёt fillojnё tё krijohen qё nё momentin qё fёmija ёshtё akoma nё barkun e nёnёs, rreth muajit tё dytё apo tё tretё tё shtatёzanisё. Si rrjedhojё, tek çdo i porsalindur, qё nё momentin e parё tё jetёs, ekzistojnё nё mishrat e dhёmbёve ato qё do tё jenё dhёmbёt e ardhshёm. Megjithatё, pёr t´i parё tё dalin, duhet tё presim zakonisht shumё muaj. Në pjesёn mё tё madhe tё rasteve, dhёmbёt e para dalin ndёrmjet muajit tё gjashtё dhe tё tetё, megjithatё nuk ka njё rregull tё caktuar. Ndodh shpesh qё dhёmbi i parё tё dalё edhe mё vonё apo mё herёt. Do tё jetё normale tё shihni fёmijё 4 muajsh me ndonjё dhёmb, ndёrkohё qё pёr tё tjerё, do tё jetё e nevojshme tё presim pёr njё kohё tё gjatё , pёr tё parё “tё dёshiruarёn” dalje tё dhёmbit tё parё.

Cilat janё shqetёsimet lidhur me daljen e dhёmbёve?

Dalja e dhёmbёve, ёshtё njё ngjarje normale e rritjes dhe nё pёrgjithёsi nuk pёrbёn njё problem pёr foshnjen. Por disa shenja mund tё kenё lidhje direkte me daljen e dhёmbёve, si pёr shembull pёshtyma (jargёt) me shumicё, dёshira pёr tё kafshuar ç´do gjё qё mund t´i kapё dora, fryrja e mishit tё dhёmbёve, njё lloj shqetёsimi gjatё natёs, irritimi i vazhdueshёm etj. Nё pёrgjithёsi nuk ka simptoma tё dhimbshme, por mund tё ketё njё ndjesi “bezdije“ tё ndryshueshme, e cila mund ta irritojё tё voglin. Mjeku pediater do tё dije t’ju kёshillojё, nёse do tё jetё e nevojshme, ilaçin apo rrugёzgjidhjen e duhur sipas rasteve.

Eshtё mjaft i pёrhapur mendimi qё dalja e dhёmbёve shoqёrohet me probleme shёndetёsore mё tё rёndёsishme si temperatura e lartё, diarreja dhee bronkiti etj, por deri tani s´ёshtё vёrtetuar asnjё lidhje direkte ndёrmjet kёtyre rasteve dhe daljes sё dhёmbёve. Megjitatё, hipotizohet qё dalja e dhёmbёve mund ta bёjё fёmijёn mё “tё ndjeshёm” ndaj infeksioneve virale tё rrugёve tё frymёmarrjes apo tё stomakut e zorrёve. Kёto infeksione, mund tё bёhen shkaku i vёrtetё i simptomave tё pёrshkruara mё sipёr. Edhe nё kёtё rast, duhet t´i drejtoheni pediatrit pёr terapinё e duhur.

A duhet të kujdesemi për dhëmbët e qumështit?

Dhёmbёt e qumёshtit janё tё destinuar tё bien. Zёvendёsimi i dhёmbёve tё qumёshtit me dhёmbёt e pёrhershёm, fillon normalisht rreth moshёs 6 vjeçare e vazhdon deri nё atё 12 vjeçare, prandaj ёshtё e rёndёsishme qё edhe dhёmbёt e qumёshtit tё kurohen, pasi do ta shoqёrojnё fёmijёn pёr njё periudhё mjaft tё gjate kohe. Mbi tё gjitha, ёshtё e nevojshme tё evitojmё patjetёr ёmbёlsimin e thithёsit tё biberonit me sheqer ose me mjaltё. Ky zakon, gabimisht i pёrdorur pёr tё qetёsuar fёmijёn, sjell si rezultat prezencёn e kariesit dentar, tё dhimbshёm nё dhёmbёt e qumёshtit, tё cilёt do tё dalin mё tё dobёt dhe ndoshta edhe me karies.
Nё radhё tё dytё, dhёmbёt duhet tё pastrohen me njё furçё dhёmbёsh tё lagur. Nuk ёshtё i kёshillueshёm pёrdorimi i pastёs sё dhёmbёve, derisa fёmija tё jetё ne gjendje tё lajё dhёmbёt pa e gёlltitur atё. Nё

fund, nё marrёveshje me pediatrin tuaj, qё mё parё do tё vlerёsojё sasinë e fluorit nё pёrbёrjen e ujit nё zonёn ku banoni, mund tё jetё e dobishme t´i jepni njё sasi fluori fёmijёs. Marrja e fluorit nё mёnyrё korrekte, ka treguar efikasitet nё uljen e numrit tё rasteve qё preken nga kariet edhe nё dhёmbёt e pёrhershёm, duke forcuar zmaltin e tyre dhe duke reduktuar krijimin e “pllakave bakterike”. Mbrojtja korrekte e dhёmbёve tё qumёshtit, ёshtё e dobishme gjithashtu edhe pёr tё lejuar njё zhvillim korrekt tё harkut tё dhёmbёve e per t´i lejuar atyre tё pёrhershem, tё gjejnё hapёsirёn e duhur nё momentin e daljes. Pёr kёto arsye edhe dhёmbёt e qumёshtit janё tё rёndёsishёm dhe duhen mirёmbajtur.