Simptomat fillojnë gradualisht, ndonjëherë duke filluar me një dridhje të lehtë që gati nuk duket në njërën dorë.

Dridhjet janë të zakonshme , por ky çrregullim gjithashtu shkakton ngurtësi ose ngadalësim të lëvizjes.

Në fazat e hershme të sëmundjes së Parkinsonit, në fytyrën tuaj mund të tregohet pak ose aspak shprehi. Krahët nuk lëvizin kur ecni dhe zëri juaj bëhet pak më i butë ose më i paqartë.

Simptomat e sëmundjes së Parkinsonit përkeqësohen ndërsa problemi përparon me kalimin e kohës.

Edhe pse sëmundja e Parkinsonit nuk mund të shërohet, medikamentet mund të përmirësojnë ndjeshëm simptomat. Herë pas here, mjeku juaj mund të sugjerojë kirurgji për të rregulluar rajone të caktuara të trurit tuaj dhe për të përmirësuar simptomat,

Simptomat

Shenjat dhe simptomat e sëmundjes së Parkinsonit mund të jenë të ndryshme tek njerëz të ndryshëm. Shenjat e hershme mund të jenë të lehta dhe të kalojnë pa u vënë re. Simptomat shpesh fillojnë në njërën anë të trupit tuaj dhe zakonisht mbeten më keq në atë anë, edhe pasi preken të dyja anët.

Dridhje. Dridhjet zakonisht fillojnë në njërën gjymtyrë, shpesh në dorë ose në gishta. Ju mund të keni vështirësi në gishtin e madh dhe atë tregues. Dora juaj mund të dridhet ndërsa jeni duke pushuar.

Lëvizja e ngadalësuar (bradikinesia). Me kalimin e kohës, sëmundja e Parkinsonit mund të ngadalësojë lëvizjen tuaj, duke i bërë detyrat e thjeshta, më të vështira dhe kërkon shumë kohë.  Hapat tuaj mund të bëhen më të shkurtër kur ecni. Mund të jetë e vështirë të ngriheni nga një karrige. Ju mund të zvarrisni këmbët ndërsa përpiqeni të ecni.

Ngurtësimi i muskujve. Ngurtësimi i muskujve mund të ndodhë në çdo pjesë të trupit tuaj. Muskujt e ngurtë mund të jenë të dhimbshëm dhe të kufizojnë gamën tuaj të lëvizjes.

Dëmtim i qëndrimit dhe i mbajtjes së ekuilibrit. Qëndrimi juaj mund të bëhet i vështirë ose mund të keni probleme ekuilibri si rezultat i sëmundjes së Parkinson.

Humbja e lëvizjeve automatike. Ju mund të keni ulje të aftësisë për të kryer lëvizje të pavetëdijshme, duke përfshirë përpëlitjen e qepallave, buzëqeshjet ose lëvizjet e kraheve kur ecën.

Ndryshimet në të folurit. Ju mund të flisni me zë më të ulët, më shpejt, me belbëzime ose të hezitoni përpara se të flisni.

Aftësia për të shkruar ndryshon.  Mund të bëhet e vështirë për tu shkruar, dhe shkrimi juaj mund të duket më i vogël.

Kur duhet të shkoni tek mjeku

Vizitohuni tek mjeku juaj nëse keni ndonjë nga simptomat e mësipërme që lidhen me sëmundjen e Parkinson,  jo vetëm për të diagnostikuar këtë problem,  por edhe për të përjashtuar shkaqe të tjera për simptomat tuaja.

Shkaqet e sëmundjes së Parkinsonit

Tek njerëzit me sëmundjen e Parkinsonit, qelizat e caktuara nervore (neuronet) në tru gradualisht dëmtohen ose vdesin. Shumë nga simptomat janë për shkak të një humbje të neuroneve që prodhojnë një mesazh kimik në trurin tuaj të quajtur dopamine. Kur nivelet e dopaminës zvogëlohen, ajo shkakton aktivitet jonormal të trurit, duke çuar në simptoma të sëmundjes së Parkinsonit.

Shkaku i sëmundjes së Parkinsonit është i panjohur, por disa faktorë duket se luajnë një rol, duke përfshirë:

Gjenet tuaja. Studiuesit kanë identifikuar mutacione gjenetike specifike që mund të shkaktojnë sëmundjen e Parkinsonit. Por këto janë të rralla, përveç në rastet me shumë anëtarë të familjes të prekur nga sëmundja e Parkinson.

Sidoqoftë, variacione të caktuara të gjeneve duket se rrisin rrezikun e sëmundjes së Parkinsonit.

Shkaktarët e mjedisit. Ekspozimi ndaj toksinave të caktuara ose faktorëve mjedisorë mund të rrisë rrezikun e sëmundjes së mëvonshme të Parkinsonit, por rreziku është relativisht i vogël.

Faktoret e rrezikut

• Të rinjtë rrallëherë përjetojnë sëmundjen e Parkinsonit. Ajo zakonisht fillon në moshën e mesme ose të vonë, dhe rreziku rritet me moshën. Njerëzit zakonisht zhvillojnë këtë sëmundje rreth moshës 60 vjeç ose kur janë më të vjetër.
• Trashëgimi. Pasja e një të afërmi me sëmundjen e Parkinsonit rrit shanset që ju të zhvilloni sëmundjen. Sidoqoftë, rreziqet tuaja janë të vogla nëse nuk keni shumë të afërm në familjen tuaj me sëmundjen e Parkinsonit.
• Burrat kanë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundjen e Parkinsonit sesa gratë.
• Ekspozimi ndaj toksinave. Ekspozimi i vazhdueshëm ndaj herbicideve dhe pesticideve mund të rrisë pak rrezikun tuaj për t’u prekur nga sëmundja e Parkinson.

Komplikimet

Sëmundja e Parkinsonit shpesh shoqërohet nga këto probleme shtesë, të cilat mund të shërohen:

Vështirësitë e të menduarit. Ju mund të përjetoni probleme njohëse dhe vështirësi në të menduar. Këto zakonisht ndodhin në fazat e mëvonshme të sëmundjes së Parkinsonit. Problemet e tilla njohëse nuk përgjigjen shumë ndaj ilaçeve.

Depresioni dhe ndryshimet emocionale. Ju mund të përjetoni depresion, ndonjëherë në fazat shumë të hershme. Marrja e trajtimit për depresionin mund ta bëjë më të lehtë trajtimin e sfidave të tjera të sëmundjes së Parkinsonit.

Ju gjithashtu mund të përjetoni ndryshime të tjera emocionale, të tilla si frika, ankthi ose humbja e motivimit. Mjekët mund t’ju japin ilaçe për t’i trajtuar këto simptoma.

Probleme të gëlltitjes. Ju mund të zhvilloni vështirësi në gëlltitje ndërsa sëmundja juaj përparon. Pështyma mund të grumbullohet në gojën tuaj për shkak të gëlltitjes së ngadaltë, gjë që çon në probleme me tretjen.

Probleme me përtypjen dhe ngrënien. Sëmundja e Parkinsonit në fazën e vonë ndikon në muskujt e gojës tuaj, duke e bërë të vështirë përtypjen. Kjo mund të çojë në mbytje dhe vështirësi me ushqyerjen.

Problemet e gjumit dhe çrregullimet e gjumit. Njerëzit me sëmundjen e Parkinsonit shpesh kanë probleme me gjumin, përfshirë zgjimin shpesh gjatë natës, zgjimin herët ose bien në gjumë gjatë ditës.

Probleme të fshikëzës. Sëmundja e Parkinsonit mund të shkaktojë probleme të fshikëzës, duke përfshirë paaftësinë për të kontrolluar urinën ose vështirësi në urinim.

Kapsllëk. Shumë njerëz me sëmundjen e Parkinsonit zhvillojnë kapsllëk, kryesisht për shkak të një trakti të ngadalshëm tretës.

Ju gjithashtu mund të përjetoni:

Presioni i gjakut ndryshon. Ju mund të ndjeheni marrje mendsh ose dhimbje koke  për shkak të një rënie të papritur të presionit të gjakut (hipotension ortostatik).

Mosfunksionim i nuhatjes. Ju mund të keni probleme me shqisën tuaj të nuhatjes. Ju mund të keni vështirësi në identifikimin e aromave të caktuara ose ndryshimin midis aromave.

Lodhje. Shumë njerëz me sëmundjen e Parkinsonit humbasin energjitë dhe përjetojnë lodhje.. Shkaku nuk dihet gjithmonë.

Dhimbje  Disa njerëz me sëmundjen e Parkinsonit pësojnë dhimbje, ose në zona specifike të trupit ose në të gjithë trupin e tyre.

Probleme seksuale. Disa njerëz me sëmundjen e Parkinsonit vërejnë një ulje të dëshirës seksuale ose performancës.

Parandalimi

Për shkak se shkaku i Parkinson është i panjohur, mënyrat për të parandaluar sëmundjen gjithashtu mbeten një mister.

Disa studime kanë treguar që ushtrimet e rregullta aerobike mund të zvogëlojnë rrezikun për t’u prekur nga sëmundja e i Parkinsonit.

Disa hulumtime të tjera kanë treguar se njerëzit që pinë kafeinë – e cila gjendet në kafe, çaj dhe kola – preken nga sëmundja e Parkinsonit më rrallë se sa ata që nuk e pinë atë. Sidoqoftë, ende nuk dihet nëse kafeina në të vërtetë mbron nga prekja e sëmundjes së Parkinsonit, apo është e lidhur me të në ndonjë mënyrë tjetër. Çaji jeshil lidhet gjithashtu me një ulje të rrezikut të zhvillimit të sëmundjes së Parkinsonit.

Lexo edhe: Sëmundja që vështirëson jetën në adoleshencë