Shkaktohet nga disa faktorë, përfshirë, shpesh, stresin dhe ankthin, por dihet pak për këtë çrregullim. Në Itali dhe në të gjithë botën, rreth 2 në 10 persona, kryesisht gra, vuajnë nga sindroma e zorrëve të irrituara (IBS). Sipas një studimi të fundit të botuar në Nature, ky çrregullim ende i pazbuluar prek 20 përqind të popullsisë së botës pas konsumit të një vakti.

Një problem i shoqërisë perëndimore

Giovanni Sarnelli, profesor i Gastroenterologjisë në Universitetin Federico II të Napolit dhe anëtar i Sige, Shoqëria Italiane e Gastroenterologjisë dhe Endoskopisë Tretëse, shpjegon se “problemi i zorrës së irrituar prek të gjithë popullsinë perëndimore dhe vendet më të përparuara. Duket, por nuk është e qartë, për shkak të faktorëve të jetesës dhe dietave të globalizuara. Për më tepër, në dekadat e fundit kemi qenë dëshmitarë të një ndryshimi rrënjësor në proceset e prodhimit agro-ushqimor, me përdorimin e teknikave të ruajtjes dhe rafinimit të ushqimit, të cilat vendosin sistemin tonë të tretjes nën stres”.

Zorra “truri i dytë”

“Sipas studimit – nënvizon Sarnelli – në bazën e dhimbjes së barkut ka një anomali në shkëmbimet që normalisht ndodhin midis qelizave imune dhe nervave të mukozës së zorrëve. Disa ushqime stimulojnë qelizat direkte (qelizat imune të përfshira normalisht në reaksione alergjike) të cilat lëshojnë sasi të tepërta të disa ndërmjetësuesve, siç është histamina, e cila vepron drejtpërdrejt në nervat e zorrëve, duke bërë që ato të jenë tepër të ndjeshme. Për më tepër, zorra është “truri ynë i dytë”, me një sistem të vërtetë nervor të quajtur enterik, i përbërë nga rreth 100 milion qeliza nervore të organizuara në një matricë të dendur dhe komplekse nga funksionimi i së cilës varen funksionet kryesore të tretjes. Sistemi nervor enterik është i pavarur nga i ashtuquajturi tru, por në të njëjtën kohë është një pjesë integrale e tij sepse transmeton ndjesitë dhe stimujt që vijnë nga zorra, duke na bërë të vlerësojmë gëzimin e një vakti, ose si studimi tregon, duke shkaktuar ndjesi të pakëndshme nga disa lëndë”.

Dhimbje dhe vështirësi në tretje

Simptomat e çrregullimit janë të qarta: dhimbje barku, diarre, kapsllëk ose alternim i të dyjave, fryrje barku, të përziera dhe vështirësi në tretje. “Përveç kësaj – vazhdon eksperti – ekziston një sistem imunitar në zorrë që është përsosur gjatë rrjedhës së evolucionit për të na mbrojtur nga infeksionet gastrointestinale, të cilat tani janë zvogëluar, duke e lënë sistemin në një gjendje të gatshme shumëvjeçare.

Në terma të thjeshtë, futen ushqime dhe produkte të rafinuara të cilat, pasi të arrijnë në mukozën e zorrëve, aktivizojnë disa qeliza të sistemit imunitar të cilat lëshojnë substanca të afta për të stimuluar nervat në zorrë me shfaqjen e simptomave “.

Pa harruar që në origjinë të sindromës së zorrëve të irrituara shpesh ka edhe një përbërës psikologjik dhe stres që në mënyrë të pashmangshme ndikon gjithnjë e më shumë në këtë periudhë pandemike.

Kuptoni dhe më pas kuroni

Për të zgjidhur këtë sindromë, “është e nevojshme që mjeku të shpjegojë në një mënyrë të thjeshtë mekanizmat që qëndrojnë në themel të simptomave – përfundon Sarnelli – Më pas, terapia mund të drejtohet për të trajtuar simptomat e shfaqura, të tilla si diarre, kapsllëk dhe / ose meteorizëm, rekomandimi i ndërhyrjeve ushqyese farmakologjike, probiotike dhe një dietë ad hoc. Në rastet më të rënda, në të cilat mbizotëron përbërësi psikosomatik, përdorimi i psikoterapisë ose përdorimi i dozave të ulëta të ilaçeve serotonergjike (ilaçet kundër depresionit) mund të përmirësojnë simptomat që ndikojnë në cilësinë e jetës së miliona pacientëve. Në frontin e parandalimit, është e nevojshme të hetohet shkaku i saktë i sëmundjes”.

Për të përmirësuar funksionimin e zorrëve, rekomandohet të pini shumë lëngje, të praktikoni aktivitet të rregullt fizik dhe të hani vakte të vogla dhe të shpeshta, duke ndryshuar dietën dhe ndoshta moderoni, në vend që të eleminoni plotësisht, ato ushqime që janë më të bezdisshme.

Lexo edhe: Si të përmirësoni tretjen dhe ndjesinë e fryrjes