Nëse mjeku ju thotë se keni çrregullime të lipideve, kjo tregon se keni nivele të larta triglicerideve. Nëse keni nivele të larta të këtyre substancave, ju jeni në rrezik për sëmundjet e zemrës.

Për të kuptuar se çfarë do të thotë të kesh çrregullime të lipideve, duhet të dish si fillim për kolesterolin.

Dy format kryesore të kolesterolit që gjenden në trup janë Lipoprotein me dendësi të ulët (LDL) dhe Lipoprotein me dendësi të lartë (HDL).

LDL është i njohur si “kolesterol i keq”, absorbohet nga trupi dhe nga ushqimet e pasura me kolesterol, si mishi i kuq dhe produktet e qumështit.

LDL krijon bllokim të arterieve. Kjo mund të zvogëlojë rrjedhjen  e gjakut dhe mund të shkaktojë probleme serioze shëndetësore si sëmundje të zemrës, sulme në zemër apo goditje në tru.

HDL, është i njohur si “kolesteroli i mirë”, ka një efekt mbrojtës në zemrën tuaj. HDL transporton kolesterol të dëmshëm nga arteriet. Mjekët zakonisht rekomandojnë që ju të keni një nivel më të lartë të kolesterolit HDL.

Trigliceridet janë një lloj yndyre që e merrni më shumë nga ushqimet që hani. Gjithashtu trupi e prodhon atë. Disa trigliceride nevojiten për funksione të caktuara qelizore. Ashtu si me LDL, nivelet e ulëta të triglicerideve konsiderohen më të shëndetshme.

Çfarë i shkakton trigliceridet e larta?

Të gjitha ushqimet më yndyrë. Yndyrat e ngopura mund të rrisin nivelet e LDL. Disa ushqime me bazë bimore, të tilla si vaji i palmës dhe vaji i kokosit, përmbajnë yndyra të ngopura. Megjithatë, yndyra e ngopur gjendet më së shumti në produktet ushqimore  si:

• Djathë
• Qumësht
• Gjalpë
• Biftek

Yndyrat trans janë më të këqija se sa yndyrnat e ngopura, sepse ato mund të rrisin nivelet e LDL dhe ulin nivelin e HDL.

Disa yndyra trans gjenden natyrshëm në produktet e me bazë shtazore.

Të tjerat gjenden në ushqime të përpunuara siç janë disa lloje të margarinës dhe patates.

Disa sëmundje mund të ndikojnë në në nivelin tuaj të kolesterolit.

Nivelet e larta të kolesterolit në gjak mund të shkaktohen nga:

• Diabeti
• Tiroidet
• Sindroma metabolike
• Sindromi ovarian
• Sëmundje të veshkave
• Shkaqe të tjera

Shkaqe të tjera të niveleve të larta të kolesterolit përfshijnë:

• Mungesa e ushtrimeve fizike:
• Duke mos bërë ushqtrime fizike ju mund të rrisni nivelet tuaja të  LDL. Gjithashtu stërvitja ju ndihmon për të rritur nivelin e HDL.
• Pirja e duhanit
• Pirja e duhanit gjithashtu mund të rrisë kolesterolin.

Gjenetika

Nëse nga kolesteroli i lartë vuan ndonjë pjestar i familjes, ju jeni në rrezik për ta pasur.

Medikamente

Disa ilaçe që mund t’i përdorni për sëmundje të tjera, mund të rrisin nivelet e kolesterolit.

Simptomat e kolesterolit të lartë të gjakut dhe triglicerideve

Kolesteroli i lartë zakonisht nuk shkakton ndonjë simptomë. Simptomat mund të shfaqen vetëm pasi kolesteroli ka shkaktuar dëme të konsiderueshme.

Për shembull, simptomat mund të vijnë në formën e simptomave të sëmundjes së zemrës, siç janë dhimbja e gjoksit (angina) dhe lodhja. Ndër të tjera, sulmi në zemër ose goditja mund të rezultojë nga kolesteroli i pakontrolluar.

Si mund ta parandaloj kolesterolin dhe trigliceridet e larta?

Shoqata Amerikane e Zemrës (AHA) rekomandon që jo më shumë se 6% e kalorive të përditshme të vijnë nga yndyra e ngopura.

AHA gjithashtu rekomandon shmangien e yndyrnave trans kurdoherë që është e mundur. Ushqimi me fruta dhe perime mund të zvogëlojë kolesterolin e lartë.

Mënyra të tjera që mund t’ju ndihmojnë të mbani një nivel të shëndetshëm kolesteroli:

• Konsumoni mish të bardhë;
• Konsumimi i produkteve të qumështit me pak yndyrë ose pa yndyrë;
• Duke u ushtruar për të paktën 30 minuta në ditë, katër ditë në javë;
• Duke shmangur ushqimin e shpejtë, dhe mishin e përpunuar;
• Konsumoni ushqim të pjekur në skarë në vend të ushqimeve të skuqura.

Lexo edhe: Çfare dime (dhe nuk dime) rreth humbjes se peshes