Të shihni gjak në urinë mund të jetë alarmante për ju. Ndërsa në shumë raste shkaku i gjakut në urinë është i padëmshëm, hematuri) mund edhe të tregojë një çrregullim serioz.

Gjaku që mund të shihni në urinë quhet  hematuria e madhe. Ndërsa gjaku në urinë që nuk shihet por është i dukshëm vetëm nën një mikroskop (hematuri mikroskopike) gjendet kur mjeku juaj teston urinën tuaj. Sido që të jetë, është e rëndësishme të përcaktohet arsyeja për gjakderdhjen që keni.Trajtimi  më pas varet nga shkaku.

Simptomat

Hematuria prodhon urinë rozë, të kuqe ose në ngjyrë të zezë, për shkak të pranisë së qelizave të kuqe të gjakut. Gjakderdhja zakonisht nuk është e dhimbshme, megjithatë, gjaku i mpiksur në urinën tuaj mund të jetë i dhimbshëm. Urina e përgjakshme shpesh ndodh pa shenja ose simptoma të tjera.

Kur duhet të shikoni një mjek?

Caktoni një takim tek mjeku në çdo moment që mund të vëreni gjak në urinën tuaj.

Disa ilaçe, të tilla si laksativa Ex-lax, dhe ushqime të caktuara, duke përfshirë panxharin apo manaferrat, mund të jenë shkak që urina juaj të kthehet në të kuqe. Një ndryshim në ngjyrën e urinës i shkaktuar nga droga, ushqimi ose stërvitja mund të largohet brenda pak ditësh.

Urina e përgjakshme duket e ndryshme, por ju nuk mund të jeni në gjendje të dalloni ndryshimin. Është mirë të vizitoheni tek një mjek sa herë që shihni urinë me ngjyrë të kuqe.

Shkaqet

Në hematuri, veshkat tuaja – ose pjesë të tjera të traktit urinar – lejojnë që qelizat e gjakut të rrjedhin në urinë. Probleme të ndryshme mund të shkaktojnë këtë rrjedhje, duke përfshirë:

• Infeksionet e traktit urinar. Këto ndodhin kur bakteret hyjnë në trupin tuaj përmes uretrës dhe shumëfishohen në fshikëzën tuaj. Simptomat mund të përfshijnë një nevojë të vazhdueshme për të urinuar, dhimbje dhe djegie me urinim, dhe urinë me erë jashtëzakonisht të fortë.Për disa njerëz, veçanërisht për të moshuarit, shenja e vetme e kësaj sëmundje mund të jetë gjaku mikroskopik në urinë.
• Infeksionet e veshkave (pyelonefritis). Këto mund të ndodhin kur bakteret hyjnë në veshkat tuaja nga qarkullimi i gjakut ose lëvizin nga uretra tek veshkat tuaja. Shenjat dhe simptomat janë shpesh të ngjashme me infeksionet e fshikëzës së urinës, edhe pse infeksionet e veshkave kanë më shumë gjasa të shkaktojnë ethe dhe dhimbje në anë të barkut.
• Gur në fshikëz ose në veshka.Mineralet e përqendruara në urinë ndonjëherë krijojnë kristale në muret e veshkave ose fshikëzës. Me kalimin e kohës, kristalet mund të bëhen gurë të vegjël dhe të fortë. Gurët në përgjithësi nuk shkaktojnë dhimbje, prandaj ndoshta nuk do ta kuptoni se I keni nëse nuk shkaktojnë bllokim . Gurët në veshka mund të shkaktojnë dhimbje torturuese. Gurët në fshikëzë ose veshkav mund të shkaktojnë gjakderdhje të mëdha dhe mikroskopike.
• Prostata e zgjeruar. Gjëndra e prostatës – e cila është pak më poshtë fshikëzës dhe e rrethon pjesën e sipërme të uretrës – shpesh rritet kur meshkujt arrijnë moshën e mesme. Shenjat dhe simptomat e një prostate të rritur (hiperplazia prostatike beninje ose BPH) përfshijnë vështirësi urinimi, një nevojë urgjente ose të vazhdueshme për të urinuar ose gjakun e dukshëm ose mikroskopik në urinë. Infeksioni i prostatës (prostatiti) mund të shkaktojë shenjat dhe simptomat e njëjta.
• Sëmundja e veshkave. Gjakderdhja mikroskopike urinare është një simptomë e zakonshme e glomerulonefritit, një inflamacion i sistemit të filtrimit të veshkave. Glomerulonefritis mund të jetë pjesë e një sëmundjeje sistemike, të tillë si diabeti. Infeksionet virale ose strepike, sëmundjet e enëve të gjakut (vaskuliti) dhe problemet imune të tilla si nefropatia IgA, e cila ndikon në kapilarët e vegjël që filtrojnë gjakun në veshka (glomeruli), mund të shkaktojnë glomerulonefrit.
• Gjakderdhja e dukshme e urinës mund të jetë një shenjë e kancerit të avancuar të veshkave, fshikëzës ose kancerit të prostatës. Për fat të keq, nuk mund të keni shenja ose simptoma në fazat e hershme, kur këto kancere kanë më shumë mundësi shërimi.
• Çrregullime të trashëguara. Anemia e qelizave të gjakut – një defekt trashëgues i hemoglobinës në qelizat e kuqe të gjakut – shkakton gjak në urinë, si hematuria e dukshme dhe mikroskopike. Kështu mund të ndodhë edhe me sindromën Alport, e cila ndikon në membranat filtruese në glomerulet e veshkave.
• Plagë në veshka. Një goditje ose lëndim tjetër në veshkat tuaja nga një aksident apo goditje gjatë një sporti mund të shkaktojë gjak të dukshëm në urinën tuaj.
• Ciklofosfamide dhe penicilina e anti-kancerit mund të shkaktojnë gjakderdhje urinare. Gjaku i dukshëm i urinës ndonjëherë ndodh nëse merrni një antikoagulant, siç është aspirina dhe heparina për hollimin e gjakut, dhe kjo gjendje shkakton gjakderdhjen e fshikëzës tuaj.
• Sforcim në stërvitje. Rrallë ndodh që shumë ushtrime të çojnë në hematuri dhe kur ndodh e shkaku është i panjohur. Ajo mund të lidhet me traumën në fshikëz, dehidratimin ose ndarjen e qelizave të kuqe të gjakut që ndodhin gjatë një stërvitje të qëndrueshme aerobike.Garuesit preken shpesh nga kjo edhe pse dikush mund të ketë gjakderdhje të dukshme urinare edhe pas një stërvitje intensive. Nëse e shihni gjakun në urinë tuaj pas ushtrimeve mos mendoni se mund të jetë për këtë arsye por shkoni vizitohuni tek mjeku.

Shpesh shkaku i hematurit nuk mund të identifikohet.

Faktorët e rrezikut

Pothuajse çdokush – duke përfshirë fëmijët dhe adoleshentët – mund të ketë qeliza të kuqe të gjakut në urinë. Faktorët që e bëjnë të ketë më shumë gjasa që të ndodhë janë:

1.Mosha.Shumë meshkuj më të mëdhenj se 50 vjeç kanë hematuri të rastit për shkak të një zmadhimi të prostatës.

2.Një infeksion i kohëve të fundit. Inflamacioni i veshkeve pas një infeksioni viral ose bakterial (glomerulonefrit pas infektimit) është një nga shkaqet kryesore të gjakut të dukshëm të urinës tek fëmijët.

3.Historia familjare. Mund të jeni më të prirur ndaj gjakderdhjes urinare nëse keni një histori familjare me sëmundjen e veshkave apo të gurëve në veshka.

4.Medikamente të caktuara. Aspirina, anti-inflamatorët jo-steroidal dhe antibiotikët si penicilina njihen se rrisin rrezikun e gjakderdhjes urinare.

5.Stërvitjet e sforcuara. Vrapuesit në distanca të gjata janë veçanërisht të prirur për gjakderdhjen urinare.

Lexo edhe: Çfare tregojne proteinat ne urine gjate shtatzanise?