Brezi ynë është rritur nga prindër të rreptë, cilat janë sfidat që hasim me fëmijët tanë dhe si t’i përballojmë ato

0 0

Të bërtasësh (ose më keq, të përdorësh dënimin fizik) jo vetëm që nuk shërben për të edukuar një fëmijë, por përkeqëson situatën dhe çon në sjelljen e gabuar të fëmijëve. Daniele Novara (pedagog në Itali) ka shkruar rreth kësaj  në librin e tij “Të bërtasësh është e padobishme” .

Këtë frazë e mbështet gjithashtu një studim i publikuar në maj të vitit 2014 mbi “Zhvillimin e Fëmijëve” nga dy studiuesit amerikanë, Ming Te Wang dhe Sarah Kenny: britmat më tepër sesa të përmirësojnë sjelljen e fëmijëve, e përkeqësojnë atë dhe nxisin një popullsi depressive dhe antisocial.

“Nëse i bërtisni fëmijës, ndërkohë që e qortoni, kjo bën që i vogli të ndihet i poshtëruar dhe të nënvlerësojë veten. Ai do të ketë vetëbesim të ulët, gjë që do ta bëjë atë të ndihet keq dhe kjo do të dëmtojë marrëdhënien që prindëri do të donte të kishte me të”, thotë Daniele Novara.

Prindërit e sotëm nuk kanë një projekt të qartë për rritjen e fëmijës dhe kujdesi për ta mbështetet vetëm mbi formimin e tyre.

Por pse prindërit bërtasin kaq shumë? Sipas Novara, problemi qëndron në mungesën e një projekti të qartë të rritjes. Prindi i sotëm nuk është më, për fat të mirë, figura autoritare që ishte dikur, ku fëmija vetëm bindej dhe ai e formonte raportin e tij me fëmijët në bazë të frikës.

Ky model me të drejtë është braktisur thuajse totalisht. Problemi është tani për të kuptuar se çfarë nuk funksionon në modelin e rritjes që e zëvendoi atë të dikurshmin.

Nënat dhe baballarët tani janë bërë më të butë, dhe nuk duan që t’i mungojë asgjë fëmijës së tyre. Deri këtu nuk ka asgjë të keqe. Por disponueshmëria dhe qetësia e tyre ndaj fëmijës, kthehet në një pretendim: Unë bëj kaq shumë për fëmijën tim, pse ai nuk e kupton atë?

Dhe kur fëmijët nuk i binden kësaj pritjeje, prindi bëhet shumë i butë dhe emocional, ndonjëherë ndihet i irrituar dhe përfundon duke humbur kontrollin: zemërimi rritet dhe reagon me  zë ulëritës ose më keq duke përdorur duart.

Në bazë të kësaj sjelljeje të gabuar ekziston një tejkalim i kujdesit, një tejkalim i mbrojtjes, përfshirjes që gabimisht bëhet për të edukuar fëmijën. Gjithashtu krijohen ndjenja pakënaqësie tek prindërit që janë shumë emocionalë dhe të përfshirë kur fëmijët e tyre vazhdojnë të mos binden.

Për të edukuar, kërkohen rregulla të qarta dhe të sakta

“Në vend të kësaj, duhet të mendojmë për një model edukimi ku mbizotëron aspekti organizativ mbi atë emocional, i cili krijon një perspektivë efektive dhe të saktë për të mbajtur distancën e duhur nga fëmijët, në mënyrë që atyre t’u ofrohet siguria për të cilën kanë nevojë, por në të njëjtën kohë garantojnë gjithë autonominë e mundshme”, thotë Novara.

Edukimi është një fakt organizativ. Ju nuk mund ta zgjidhni edukimin si mundësi. Prindërit që nuk vendosin rregulla të qarta janë në mëshirën e spontanizmit.

Pra, së pari, nevojiten rregulla. Dhe mos komandoni, shpjegon autori. Komanda është: “Uluni!”, Ndërsa sundimi arsimor thotë se duhet të shpreheni: “Në tryezë duhet të hash ulur”. “Rregulli duhet të jetë diçka jopersonale dhe objektive. Është e domosdoshme që të shmangen komandat dhe të vendosen rregulla objektive: si të ngrënit në tryezë, koha për të shkuar në gjumë, koha për të bërë detyrat e shtëpisë, koha për t’u kthyer në mbrëmje në shtëpi.

Si duhen vendosur rregullat që të funksionojnë

“Vendosja e rregullave nënkupton marrjen e vendimeve organizative që nuk kanë të bëjnë me çështjet ekzistenciale, ato janë procedura të vendosura në familje për të jetuar më mirë”.

Këtu ju tregojmë 5 karakteristikat e rregullave edukuese:

1.Dakordësimi: rregullat duhet të vendosen nga të dy prindërit. Kur kjo nuk ndodh, fëmijët bëhen konfuzë dhe nëse një rregull nuk mbështetet nga të dy prindërit, nuk do të jetë efektiv për një kohë të gjatë.

2.Qartësia: një rregull duhet të jetë i qartë dhe i thjeshtë, i kuptueshëm për fëmijën dhe i papërcaktuar. Për shembull, është e saktë të thuhet: “Është koha për të shkuar në gjumë” dhe jo: “Nxito, shpejt në gjumë”. Ose në tryezë është e saktë të thuhet: “Në tryezë duhet të rrish ulur dhe të qëndrosh në tavolinë derisa të gjithë të kenë mbaruar!” Në vend që t’i thoni: “Rri urtë dhe ulu, kjo që po bën është e pasjellshme!”

3.Rregulli duhet të jetë realist dhe i përshtatshëm. Domethënë, fëmija duhet të jetë në gjendje ta zbatojë atë dhe duhet të jetë i përshtatshëm për moshën. Për shembull, mos prisni që një fëmijë 5 vjeçar të kalojë shumë orë dhe të dojë të qëndrojë ende në një restorant.

4.Qëndrueshmëria: shmangja e këshillave të pamundura si: “Shkoni të luani por mos u bëni pis”, “Vraponi po mos u bëj me djersë” … Rregullat e paqëndrueshme janë të dëmshme, sepse krijojnë mosbesim në vetë sistemin organizativ.

5.Arsyeshmëria: pra, pas çdo rregulli duhet të ketë një motivim edukues. Për çdo rregull duhet të pyesni veten nëse është e dobishme në rritjen e fëmijës së dikujt.

Çfarë duhet bërë nëse një fëmijë nuk respekton rregullat?

Prindi i butë dhe jo autoritar i sotëm është në krizë para një fëmije që nuk bën atë që detyrohet. Ai nuk di si të veprojë, ai dëshiron ta bindë fëmijën pa e detyruar atë, por pastaj më në fund bërtet dhe zemërohet.

Një mënyrë alternative për dënimet spontane është ajo e dënimit edukues.

Është një lloj dënimi që fillon nga supozimi se fëmija nuk e ka kuptuar, domethënë, ai duhet të mësojë më mirë atë gjë për të cilën nuk është i qartë. Prindi duhet të dëgjojë sugjerimet e fëmijëve, në formën e intervistës, se si të kapërcejnë një problem.

Për shembull, nëse një fëmijë 6 vjeç në mëngjes nuk dëshiron të veshë dhe vazhdon të luajë, nëna, në vend që të bërtasë dhe ta veshë me dhunë, duhet të pyesë veten: “A do ta kuptojë ai problemin? Si mund ta ndihmoj atë?”. Në këtë rast mund të përpiqeni ta zgjidhni problemin duke përgatitur rrobat në mbrëmje dhe duke i lënë ato në karrige, në mënyrë që të lejoni fëmijën të jetë i pavarur dhe të vishet vetë.

Sipas Novaras, një rol themelor në edukimin dhe rritjen e shëndetshme të fëmijëve luan edhe babai, i cili sot është kryesisht i eklipsuar.

“Baballarët sot po përpiqen të gjejnë një pozicion të ri që nuk është as si babai i rreptë i tyre, por si nëna e fëmijës së tyre.”

Shpesh baballarët e rinj janë emocionalë, shumë të kujdesshëm për të kuptuar shprehjet e nevojës së fëmijës. Në një farë kuptimi ata konkurrojnë me nënat.

Por fëmijët nuk kanë nevojë për dy figura si nëna, të destinuara të jenë figura mbrojtëse. Nëse roli i nënës është ai i kujdesit, roli i babait duhet të jetë të nxjerrë fëmijët nga guaska, duhet ta edukojë me guximin për të marrë rreziqe, për t’u përballur me vështirësitë.

Babai duhet të transmetojë mesazhin se fëmija do t’ia dalë.

Një ide për të menaxhuar emocionet dhe zemërimin

Për të menaxhuar emocionet e fëmijës dhe për t’i lejuar prindërit të përballojnë më mirë situatat me fëmijët e tyre, Novara sugjeron ndërtimin e një “shporte të zemërimit”. Bëni një kuti ose shportë të vogël. Sa herë që fëmija kalon një moment zemërimi, ai duhet të bëjë një vizatim dhe ta hedhë brenda shportës. Me kalimin e kohës shporta do të bëhet një ritual i dobishëm për të kontrolluar emocionet negative të të vegjëlve.

Lexo edhe: Ndikimi negativ i familjes ne emocionet e femijes

Sorry, there are no polls available at the moment.





Për të lënë një koment ju duhet të jeni regjistruar Identifikohu



Materiale te ngjashme

Shembujt e ndëshkimeve negative që...

Shkencëtarët e sjelljes përdorin termin "dënim" për të përshkruar veprimet që ulin gjasat që një sjellje specifike të përsëritet. Dhe në atë disiplinë akademike, fjala "negativ" tregon largimin. Pra, nga...

A ka TikTok përmbajtje seksuale...

Mijëra vajza të reja po postojnë përmbajtje seksuale në TikTok për një audiencë prej miliona ndjekësish, duke i lënë ato në mëshirën e “grabitqarëve”në internet. Ka shqetësime në rritje për...

Tri arsye përse notat nuk...

Sistemi arsimor është ndër më të diskutuarit dhe që ka ngjallur shumë pakënaqësi, jo vetëm në vendin tonë, por kudo. Megjithatë, disa koncepte, si për shembull ai i notave, janë...

Barbie thyen klishetë, sjell sirenën...

Nga thellësitë e oqeaneve vjen një lodër e re e gatshme për të zgjeruar konceptin e gjithëpërfshirjes dhe diversitetit: është Ken 'merman', versioni mashkullor i sirenës Barbie. Mattel ka njoftuar...

Ne kemi reklame ju lutem caktivizoni adblock ne menyre qe te navigoni lehtesisht.
Faleminderit!

A keni një llogari? Identifikohu


Regjistrohu


X

Ndrysho fjalkalimin


X